Gündoğan

Güneşi selamlayan ışıl ışıl bir koy: Gündoğan

Hala bazı yol tabelalarında gördüğümüz Farilya, Gündoğan'ın eski adı aslında. Eski bir Rum sözcüğü olan Farilya, “güneşin doğuşu” anlamına geliyor.

Bir zamanlar sahilde yaşayıp balıkçılık ve sünger avcılığı yapan yerel halk, Birinci Dünya Savaşı yıllarında İngiliz savaş gemileri tarafından korkutularak iç bölgelere kaçmış, sahil bölümünün ıssız kalmasına sebep olmuş. Fakat günümüzde Gündoğan, Bodrum turizminin getirdiği ilgiden dolayı nüfus artışından en çok nasibini alan beldelerden biri. 

Zaman içinde bölgede açılan çok sayıda beş yıldızlı otel, restoran ve marketler Gündoğan'ı yerli ve yabancı turistlerin de tercih noktası haline getiriyor. 

Her sokağı mis gibi deniz kokan Gündoğan'da balıkçılarının taptaze yakaladıkları deniz ürünlerini sahildeki balık restoranlarında en leziz haliyle tadabilirsiniz.  
Sahildeki belediye kafeteryası ve uzanıp giden geniş halk plajı günün her saati huzurlu ve keyifli anlar sunuyor. Balıkçı barınağı olarak da işlev gören küçük limandaki tur tekneleriyle günübirlik tekne turlarına katılarak denizle iç içe vakit geçirmek de Gündoğan'da yapılabilecek en keyifli aktivitelerden biri.

Koyun karşısında yer alan Küçük Tavşan Adası, adadaki Aziz Apostol Kilisesi, Peynir Çiçeği Mağarası, 52 Merdiven Kilisesi ve kaya mezarları mutlaka görmeniz gereken yerler arasında. Osmanlılar'dan kalma Osmanlı Kulesi'ni ise Yalıkavak-Torba anayolunun biraz ilerisinde, Gümrah Çam Ormanı'nın arasından görebilirsiniz.

Gündoğan tepelerinden izleyebileceğiniz mavi bayraklı plaj, hava rüzgârlı olduğunda meraklılarına sörf imkânı da sunuyor. Civardaki Küçükbük gibi koylarda denize girebilir, şnorkelle veya tüplü dalış yaparak Gündoğan’ın turkuaz denizinin altında gizlenen güzellikleri keşfedebilirsiniz. 

Gündoğan’da gece olduğunda sahil boyunca birçok restoran özellikle deniz mahsulleri menüleri ile lezzetli seçenekler sunuyor. Kahvaltı için çevrede otantik mekânlar bulabilirsiniz.

Bodrum’un en şirin özelliklerinden biri sahildeki küçük camileridir. Denize sıfır Gündoğan Camisi de bu harikalardan birisi olarak sahil yolunda karşınıza çıkar.

Küçük Tavşan Adası 

Apostol Adası olarak da bilinir. Tepesindeki düzlükte sarnıçlar ve halk arasında Aziz Apostol adıyla anılan bir de kilise bulunmaktadır. Gündoğan’dan özel tekne kiralayarak 15 dakikalık bir yolculuğun ardından Küçük Tavşan Adası’na ulaşabilir, yarım saatlik dik ve zorlu bir patikada yürüdükten sonra bu güzel kiliseyi gezebilirsiniz. Yanınızda bir rehber bulunmasını tavsiye ederiz. Ayrıca Tavşan Adası'na düzenlenen günübirlik tekne turlarına katıldığınızda kiliseyi görüp görmeyeceğinizi önceden sormanız gerektiğini unutmayın. 

Peynir Çiçeği Mağarası

Kalkolitik çağa tarihlenen Peynir Çiçeği Mağarası Gündoğan’da görülmesi gereken yerlerden biri. Bu mağaranın çevresinde Erken Tunç Dönemine ait bir cilalı balta, biley taşları ve çanak çömlek bulunması Bodrum’un en eski yerleşiminin Milattan Önce 5500 yıllarına dek uzandığına dair önemli kanıtlar olarak görülüyor.

Doğal yapısıyla gezginlerin hayli ilgisini çeken bu mağara geçtiğimiz yıllarda girişinde oluşan göçük nedeniyle tehlikeli bulunduğundan şu günlerde ziyarete kapalı durumda. 

Nar Tugan Şenliği

Nar Tugan, Altaylar’da yaşayan Türklerin inançlarına göre "yeniden doğuş" bayramı. Her yıl 21 Aralık’ta kutlanıyor. Türk boylarında güneş oldukça önemli olduğundan, güneşin daha çok görülmeye başlayacağı bu gün kutlamalar, şenliklerle karşılanırmış. Tıpkı Noel’de Hristiyanların yaptıkları gibi ağaç altına hediyeler bırakılırmış. Ancak Türklerde bu ağaç hayat ağacı olarak bilinirmiş ve hediyeler de tanrı için konulurmuş. 

Bu gelenekten yola çıkarak, Gündoğan’da Peynirçiçeği Gönüllüleri Derneği her yıl 21 Aralık’ta Nar Tugan Şenlikleri düzenliyor. Gündoğanı sembolize eden hayat ağacı heykeline dilekler bağlanıyor. Ateş etrafında dans ediliyor.

Nar Tugan adı ise okunuşu itibariyle nar ile ilgili şeyler anımsatsa da burada farklı bir anlamı vardır. Nar, güneştir ve Tugan ise doğan demektir. Yani ‘doğan güneş’ anlamını taşır. 
Gündoğan beldesinin adıyla bu kadar özdeşleşen bu Altay geleneğine sahip çıkan yöre halkı 2021 yılında  Nartugan’ı 12. defa şenliklerle karşıladı.

2010 yılında başlayan küçük kutlamalar 2015 yılında dernek aracılığıyla ilk kez şenliğe dönüştürüldü ve günümüzde 5 gün süren etkinliklerle kutlanan “Nar Tugan Festivaline" dönüştü. Gündoğan’a Aralık ayında geldiyseniz şenliklere katılıp farklı ve özel bir gün geçirebilirsiniz.


52 Merdiven Kilisesi

Helenistik döneme ait olduğu sanılan Kiliseye 52 merdiven ile çıkıldığı için halk arasında bu isim verildiği düşünülüyor. 
Gündoğan ile Torba arasındaki yolun solunda, tepe üzerine kurulu kiliseye yaklaşık yoldan 600 metre tırmanarak ulaşılabiliyor. Deniz seviyesinden 228 metre yüksekte bulunan kilise hakkında kaynak olarak kullanılabilecek bilgi bulunmuyor. 


Kaya Mezarları 

Yalıkavak’ta bulunan Panormus Kaya Mezarları ile aşağı yukarı aynı özellikleri gösteren Gündoğan’daki bu kaya mezarlarının da muhtemelen Likyalılar dönemine ait olabileceği düşünülebilir. Gündoğan Beldesi, Yukarı Mahalle, Eski Köy yerleşim alanında tepelerde yer alan bu mezarlara  600 metre tırmanarak ulaşılabilir.

Görülecekler Yerler:
Peynir Çiçeği Mağarası.
Tavşan Adası’ndaki Apostol Kilisesi.
Elliiki Merdiven Kilisesi.
Kaya mezarlan ve tarihi sarnıçlar.

Mutlaka Yapılmalı:
Gün doğuşunu seyretmek. 
Doğa yürüyüşleri. 
Tekne turları.

Denize Girilebilecek Yerler
Gündoğan sahilinde dilediğiniz her yerde denize girebilirsiniz.

Etkinlikler:
Gündoğan Turizm Festivali. 
Nar Tugan Şenlikleri